در این نوشته که همواره در حال بروزرسانی و تکمیل خواهد بود، سعی دارم از صفر تا صد تمام آنچه دانش آموزان رشته انسانی برای دو درس چالشی فلسفه و منطق نیاز دارند، گردآوری کنم.
فلسفه و منطق قبل از کنکور
اگر بخواهیم دوران تحصیل هر دانش آموز را از نظر زمانی ببینیم، می توان گفت قبل از سال کنکور با سال های تحصیلی قبل از آن را شامل می شود.
در هر دو این مرحله، دو درس فلسفه و منطق ویژگی های خاص خود را دارند. ابتدا ویژگی های این دو درس قبل از کنکور را بدانید.
منطق قبل از کنکور
مشخص است که این درس تنها در سال دهم تدریس می شود. همین موضوع، چالشی از نوع درس اقتصاد را برای دانش اموزان دهمی ایجاد می کند؛ از این جهت که در سال های بعدی آموزش این درس ادامه ندارد و فاصله ذهنی- فکری با محتوای درس اتفاق می افتد.
از این جهت به دانش آموزان دهمی در جلسات مشاوره خصوصی توصیه میکنم که تابستان سال دهم به یازدهم حتما چند درس را مطالعه داشته باشند که منطق هم یکی از این دروس است.
بیشتر بخوانید: تعداد سوالات فلسفه و منطق
دروس منطق دهم انسانی
مطالب این درس در قالب 10 درس تنظیم شده است. فهرست کتاب را ببنید:
فلسفه قبل از کنکور
سال یازدهم که می شود، درس منطق جای خود را به کتاب فلسفه می دهد. کتابی که اکثر دانش اموزان آن را بیشتر تاریخ فلسفه می دانند تا درس آموزش فلسفه و شاخه های آن.
خوشبختانه این درس در پایه یازدهم و دوازدهم ادامه دارد.
شاید دلیل این تداوم فلسفه طی دو سال و یک کتابی بودن منطق را در سطح محتوا و عمق مطالب این دو علم دانست. چرا که برای یک دانش آموز در سن 16-18 ساله، مطالعه و یادگیری منطق و فلسفه بیش از این هم نیاز نباشد.
دروس فلسفه یازدهم و دوازدهم در قالب 11 درس تنظیم شده اند.
فلسفه و منطق در سال کنکور
اما سال دوازدهم که می شود، داستان کلا فرق می کند. این دو درس تبدیل به بزرگترین چالش کنکور انسانی برای داوطلبان می شود.
گواه این مدعا را می توان آمارهای منتشر شده توسط سازمان سنجش دانست. به این صورت که از سال 1391 تاکنون هیچ داوطلبی نتوانسته درصد 100 را بزند.
روش مطالعه فلسفه و منطق برای کنکور
این بخش را می توان مهم ترین قسمت و اصلی ترین سوال رایج درباره درس های منطق و فلسفه دانست.
این که چطور و با طی چه مراحلی باید این دو درس را خواند تا بتوان در آزمون های آزمایشی نتیجه مناسب را گرفت.
در ادامه روش مطالعه هر یک از این دو درس را می توانید داشته باشید”
روش مطالعه منطق
منطق درسی است که از نظر یادگیری و روش مطالعه، شبیه به ریاضی و آمار است. اگرچه تمام منطق این ویژگی را ندارد اما اکثریت مطالب کتاب درسی و سوالات کنکور انسانی در درس منطق به این شکل است:
- کتاب درسی را باید به خوبی بفهمید.
- کتاب درسی را باید کاملا مسلط باشید؛ یعنی بتوانید مطالب آن را به گونه ای دیگر، با بیانی متفاوت و البته با مثال های جدید برای کسی دیگر (حتی به صورت فرضی و تصور خیالی خودتان) ارائه بدهید.
- نیاز به تکمیل یادگیری براساس حداقل یک منبع یادگیری دارید؛ یعنی کتابی کمک آموزشی که به شما در یادگیری فراتر از کتاب و در سطح کنکور کمک کند.
- به اندازه بی شمار، برای منطق باید تست بزنید. بله دقیقا بیشمار باید تست بزنید.
گفتیم که جنس منطق، مثل ریاضی است. پس باید بعد از فهمیدن و تسلط بر مطالب، دیوانه وار تست بزنید. تست های فراوان و زیاد.
همزاد کنکوری فلسفه و منطق
در کنکور نظام جدید همه رشته ها و به خصوص کنکور انسانی، که تاکنون 2 بار برگزار شده است (سال 98 و سال 99) شاهد تغییرات مهم و بزرگی در یکی از دروس عمومی بودیم: ادبیات و فارسی عمومی
این درس در تمام رشته ها با یک سطح دشواری بیشتر نسبت به قبل برای داوطلبان ظاهر شد. تیپ جدید سوالات کنکور این درس در موضوعاتی مثل آرایه و املاء به نوعی داوطلبان کنکور را غافلگیر کرد.
این ها را گفتم تا بدانید به همان اندازه که فلسفه و منطق در کنکور انسانی می تواند سرنوشت ساز باشد، رتبه ساز باشد، جایی برای رقابت داوطلبان باشد، درس فارسی می تواند به همان اندازه نیز موثر و تعیین کننده باشد.
روش مطالعه فلسفه
داستان روش مطالعه این درس با منطق فرق دارد. فلسفه شامل دو کتاب می شود. هر دو کتاب نیز با وجود شباهت های کمی که دارند، در نوع محتوا نیز تفاوت هایی دارند.
کتاب درسی فلسفه را باید بارها بخوانید. برخلاف درس منطق که اصل و اساس بر تمرین و تمرین است (بعد از یادگیری کتاب درسی!) در فلسفه باید کتاب درسی را محور و اساس قرار بدهید.
دلیل این موضوع هم این است که در سوالات فلسفه و منطق کنکور انسانی برای فلسفه سوالاتی طرح می شود که بطور مستقیم در کتاب درسی پاسخشان را می توانید پیدا کنید. این موضوع شاید در منطق هم وجود داشته باشد اما بسیار کمرنگ تر است.
بنابراین برای فلسفه محور اساسی مطالعه را کتاب درسی خودتان قرار بدهید.
در مورد کتاب فلسفه 2 در پایه دوازدهم این موضوع بسیار جدی تر می شود. نکته دیگر که درباره فلسفه دوازدهم باید بدانید این است که برای هر فیلسوف و نظریات و آراء او سعی کنید شناسنامه ای درست کنید که در جای جای کتاب آن را کاملتر کنید.
تعداد سوالات و بودجه بندی فلسفه و منطق کنکور
درس منطق و فلسفه در کنکور انسانی ۲۵ سوال دارد. این تعداد سوال مجموعا ۲۵ دقیقه مهلت پاسخ دارد. به ازای هر سوال یک دقیقه یا ۶۰ثانیه!
بهتر است که بدانید در دفترچه سوالات اختصاصی، تنها سه درس هستند که به ازای هر یک سوال، یک دقیقه زمان دارد: ادبیات تخصصی (علوم و فنون ادبی) و ریاضی و آمار (البته بیشتر از یک دقیقه زمان دارد) و فلسفه منطق.
در حال تکمیل . . .
موفق باشید و بمانید.
رستم جو